GAIA-X of de kans op succes voor een Europese cloud

GAIA-X is het initiatief van de Duitse regering, bedrijfsleven en wetenschap te komen tot een echt Europees cloud platform. Frankrijk en Nederland zijn benaderd hieraan deel te nemen. Waarom dit platform er moet komen begrijpt inmiddels iedereen. Over de kans op succes wordt verschillend gedacht.

Problematisch

Het idee achter GAIA-X is betrekkelijk simpel. Duitsland voelt zich te afhankelijk van Amerikaanse cloud aanbieders. Data en applicaties op die platformen is niet alleen juridisch problematisch. Rationele voorbehouden en minder rationele vooroordelen zorgen er voor dat de Duitse wetenschap en het bedrijfsleven, daarbij gesteund door de overheid, nadrukkelijk zoeken naar lokale alternatieven.

Lokaal

Lokaal betekent in deze context niet uitsluitend de directe omgeving van de cloud gebruiker. Vanaf de eerste berichtgeving over GAIA-X is duidelijk dat Berlijn een Europese oplossing voor ogen heeft. Londen zal vanwege Brexit niet benaderd worden voor deelname. Den Haag en Parijs zijn dat inmiddels wel. Dat Nederland en Frankrijk als eersten zijn gepolst is logisch, vanwege de FLAP.

Aanvullingen

Sinds de eerste publicaties over GAIA-X is de scope van het project duidelijker geworden. Er zijn ook aanvullingen die in het paper nog niet zo expliciet werden benoemd. Zo is inmiddels de context van ongewenst grote afhankelijkheid van de Amerikaanse clouds uitgebreid met Chinese clouds. Die toevoeging moet uiteraard worden gezien in de context van de discussies over 5G.

Uit interviews met betrokkenen kan ook worden opgemaakt dat IoT en gezondheidszorg hoog op de agenda staan bij de teams die dit jaar nog POC’s voor GAIA-X moeten opleveren. “Men” vertrouwt het niet om dit soort essentiële data op non-EU platformen te laten landen.

Kritiek

Dat er kritiek op GAIA-X is mag niet verbazen. Een aantal van de hyperscalers heeft op luide toon het ongenoegen laten blijken. Zij hebben dan ook het nodige te verliezen als de combinatie van GAIA-X en de AVG leidt tot een afscherming van de Europese markt. Uitzondering lijkt Microsoft te zijn. Dat heeft enige interesse getoond.

Podia voor start-ups hebben eveneens kritiek geuit. Daar is men vertrouwd met Amerikaanse platformen. De wereldwijde ambitie die menig start-up heeft plus de funding (!) maakt het ook lastig afstand van Amerikaanse partijen te nemen.

Steun

Behalve kritiek van Duitse ondernemers is er ook steun voor het plan. Het zijn de grotere ondernemingen zoals de Loh Gruppe (de holding achter Rittal) en onderdelenfabrikant Bosch die hier veel kansen zien. Met de komst van IoT en andere vormen van vervoer zien zij kansen en vooral de noodzaak voor een fijnmazig Edge netwerk. Dat moet wat hen betreft onderdeel zijn van een Pan-Europees cloud netwerk.

Negatief momentum

Dat in meerdere artikelen over GAIA-X is verwezen naar het eigen Europese satelliet navigatie programma is geen toeval. In Berlijn, en waarschijnlijk ook Parijs, is het besef doorgedrongen dat men op te veel punten te afhankelijk is van de VS. Dat was al langer bekend, maar het huidige politieke klimaat dwingt tot actie.

Wat verder een niet te onderschatten rol speelt is het vertrek van de Britten uit de EU. Het voorheen grootste internetknooppunt LYNX en de regio Londen als de grootste datacenterhub van Europa worden steeds minder interessant.

Er zijn dus meerdere redenen waarom er iets moet gebeuren. Het is negatief momentum waarvan de Nederlandse IT bedrijven kunnen profiteren. De eerste tekenen daarvan – bijvoorbeeld dat T-Systems kiest voor NLDC – zijn al zichtbaar nog voordat GAIA-X van de grond komt.